فلنج چیست و مزایای اتصال به این روش
لوله ها و سایر تجهیزات مرتبط با آن ها به روش های متفاوتی مانند جوشکاری و اتصالات فلنجی به یکدیگر متصل می شوند. فلنج ها قطعات دایره ای شکلی هستند که جهت متصل کردن لوله ها به سایر تجهیزات و اقلام پایپینگ کاربرد دارند. این تجهیزات و اقلام می توانند شامل شیرآلات، کمپرسورها، پمپ ها، مخازن تحت فشار، یک لوله دیگر و … باشند. میتوانید مقاله راهنمای خرید فلنج را بررسی کنید.
بارزترین مزیت استفاده از اتصالات فلنجی، امکان جداسازی (Removable) آن ها است. به عبارت دیگر؛ زمانی که از جوشکاری برای اتصال دو لوله استفاده می شود، برای جداسازی آن ها نیاز به برشکاری است اما در صورت استفاده از فلنج، می توان با باز کردن پیچ و مهره ها آن ها را از هم جدا کرد.
در روش اتصال فلنجی لوله ها به هر دو لوله یک فلنج جوش داده می شود و برای آب بندی بهتر از گسکت (Gasket) در بین فلنج ها استفاده می شود. لازم به ذکر است که هزینه تمام شده اتصال فلنجی از جوشکاری بیشتر بوده اما به دلیل قابلیت جداشدن فلنج ها از این روش استفاده بیشتری می شود.
انواع فلنج
فلنج ها به دسته ها و انواع متفاوتی تقسیم می شوند که کاربرد هرکدام از انواع فلنج ها با یکدیگر متفاوت است. به منظور شناخت انواع فلنج ها ابتدا نیاز است تا با قسمت انتهایی (End) و پیشانی (Face) فلنج آشنا شوید. به آن قسمت از فلنج که به لوله متصل می شود قسمت انتهایی (End) و سمت دیگر آن که به یک فلنج یا شیر متصل می شود، پیشانی یا Face گفته می شود.
اکنون با توجه به این تعریف ها می توانید با انواع فلنج ها آشنا شوید. فلنج ها بر اساس قسمت انتهایی یا End به پنج دسته ی فلنج های گلودار جوشی (Welding Neck Flange)، اسلیپون (Slip On Flange)، فلنج ساکت جوشی (Socket Weld Flange)، فلنج کور (Blind flange) و رزوه ای (Threaded Flange) تقسیم می شوند. از طرفی فلنج ها بر اساس قسمت پیشانی (Face) به سه دسته ی سطح صاف (Flat Face)، سطح برجسته (Raised Face) و RTJ (Ring-Type joint) تقسیم می شوند.
ممکن است فلنج های اریفیس (Orifice Flange)، لپ جوینت (Lap-Joint flange) و کف رینگی (Stub End) به گوشتان خورده باشد، این انواع فلنج ها جزو هیچکدام از دسته بندی های ذکر شده نیستند.
استاندارد ها و کلاس بندی فلنج ها
فلنج ها همانند سایر تجهیزات پایپینگ، مطابق یک مرجع بین المللی یا همان استاندارد، تولید می شوند. استفاده از این استانداردها برای راحتی کار و یکسان سازی تمام فلنج های تولیدی است.
استاندارد ابعادی
در طراحی و سایزبندی فلنج ها از استاندارد ASME استفاده می شود. استاندارد ASME B**.* در ساخت فلنجها با NPS ½ تا NPS ** اینچ و استاندارد ASME B**.** برای فلنجهای با ابعاد NPS ** تا NPS ** اینچ مورد استفاده قرار می گیرد. ضمناً پیچ و مهره های استفاده شده در اتصال فلنج ها مطابق استاندارد ASTM A*** B* وB** ASTM A*** است تا بتوانند در مقابل نیروهای کشش مقاومت بالایی داشته باشند.کلاس فلنج ها
مطابق استاندارد ASME B**.* فلنجهای فولادی به کلاس های ***، ***، ***، ***، **** و **** تقسیم می شوند. در این استاندارد حداکثر فشار قابل تحمل بر اساس PSI بوده که در دمای مشخصی می توانند تحمل کنند.
بر اساس استاندارد DIN حداکثر فشار مورد نظر برحسب BAR است که با علامت PN نشان داده می شود. استاندارد دیگری با نام API (*A-*B-*BX) وجود دارد که برای فلنج های فشار قوی استفاده می شود. مطابق این استاندارد فلنج ها به کلاس های ****، ****، ****، ***** و ***** تقسیم می شوند.
